Paletka
Dyskowiec, paletka | |
Systematyka | |
Domena | eukarionty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Podgromada | promieniopłetwe |
Rząd | okoniokształtne |
Rodzina | pielęgnicowate |
Rodzaj | Symphysodon |
Nazwa systematyczna | |
Symphysodon | |
Heckel, 1840 | |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Dyskowiec, paletka (Symphysodon) - rodzaj ryb z rodziny pielęgnicowatych, żyjących w dorzeczu Amazonki, obejmujący gatunki:
- Symphysodon aequifasciata[1] Pellegrin, 1904 (pisane często Symphysodon aequifasciatus[2]) - paletka
- Symphysodon discus Heckel, 1840 – dyskowiec
- Symphysodon tarzoo - odkryty dzięki badaniom genetycznym[3]
Nazwy: dyskowiec i paletka nie należy przyjmować jako polskiej nazwy rodzajowej dla Symphysodon. W tej kwestii od wielu lat toczą się dyskusje zarówno w kręgach naukowych, jak i wśród miłośników akwarystyki.
Spis treści |
Cechy charakterystyczne rodzaju
Przedstawiciele obydwu gatunków mają wysokie ciało w kształcie dysku, silnie bocznie spłaszczone, z długimi płetwami: grzbietową i odbytową, płetwy brzuszne długie i wąskie. Dorastają do ponad 20 cm. Zamieszkują wody stojące lub wolno płynące, bardzo miękkie i kwaśne. Przebywają w strefie przybrzeżnej (litoral), wśród dających im schronienie zwalonych do wody gałęzi i korzeni. Żyją w stadach od 100 do 1000 osobników. Stadem przewodzi intensywnie ubarwiony, silny i szybki samiec alfa. Przewodnik odwraca uwagę drapieżników swoim wyglądem i zachowaniem, co zwiększa szansę ucieczki pozostałych członków stada. Jak wszystkie pielęgnicowate, Symphysodon mają silnie rozwinięty instynkt opieki nad potomstwem, jednak szczególną cechą rodzaju jest sposób karmienia młodych wydzieliną ze skóry obojga rodziców.
Historia
Odkrycia Symphysodon discus dokonał w 1833 roku J. Nattarer w dolnym biegu Rio Negro w Brazylii. Naukowy opis gatunku sporządził Heckel w 1840 roku. W 1903 roku (w literaturze podawane są daty 1903 i 1904) Pellegrin dokonał pierwszego opisu Symphysodon aequifasciata. Dalsze badania prowadzili m.in. Schultz, Axelrod i Geisler. Odkrywane w kolejnych latach odmiany barwne rodzaju Symphysodon (m.in.: niebieska, brązowa, zielona i czerwona) oraz wzrastające zainteresowanie hodowlą dla potrzeb akwarystyki przyczyniły się do powstanie wielu odmian hodowlanych.
Symphysodon aequifasciata – paletka
Synonimy (uważane przez niektórych badaczy za podgatunki):
- Symphysodon aequifasciata aequifasciata Pellegrin, 1904
- Symphysodon aequifasciata axelrodi Schultz, 1960
- Symphysodon aequifasciata haraldi Schultz, 1960
Zasięg występowania gatunku jest znacznie szerszy niż Symphysodon discus: od wschodniego Peru po dolny bieg Amazonki. Żyje głównie w dopływach Amazonki. Na ciele ma 9 pionowych, mniej lub bardziej widocznych, ciemnych pręg.
Rodzaje paletek
- paletka brunatna
- paletka zielona
Symphysodon discus – dyskowiec
Nazywany również paletką Heckla, paletką Pompadour. Występuje w dorzeczu Rio Negro. Osiąga długość ok. 18 cm. Przez jego ciało przechodzi szeroka, pionowa pręga od grzbietu po brzuch oraz dwie ciemne pionowe smugi, jedna biegnąca przez oko, druga na trzonie ogonowym. W naturze żywi się głównie roślinami oraz larwami owadów.
Odmiany hodowlane
Pierwsze udane próby rozmnażania tych ryb w akwariach doszły do skutku w 1938 r. w Stanach Zjednoczonych. Jednak przełom dokonał się dopiero pod koniec lat 50. kiedy to E. Schmidt-Focke po raz pierwszy odchował paletki niebieskie i zielone. Następne lata przynosiły nowe odmiany ryb i usprawnienie ich hodowli. Kolejny przełom dokonał się pod koniec XX wieku, kiedy za sprawą postępu technicznego i rosnącej popularności tych ryb, pojawiły się ogromne fermy paletek w Azji Południowo-Wschodniej. Ostatnie lata przynoszą wiele nowych odmian barwnych, od jednolicie białych po ryby czerwone z turkusowymi cętkami. Pojawiła się również moda na dzikie ryby odławiane w dorzeczu Amazonki. Nie są one tak efektowne jak odmiany hodowlane, jednak dla koneserów liczy się fakt, że są one w stu procentach naturalne i bardzo wymagające. Organizowane są ogromne wystawy i konkursy akwarystyczne, na których hodowcy najpiękniejszych okazów otrzymują nagrody nawet do 20000 $. W 2002 roku powstał Polski Klub Miłośników Dyskowców który zajmuje się popularyzacją hodowli dyskowców.
Woda: temperatura od 27-29°C, twardość węglanowa 3°n, twardość ogólna 8°n, pH 6,5
- Ciekawe odmiany mieszane
źródło: artykuł [1] w Wikipedii, licencja: GNU FDL,
autorzy: [2]