Posocznica u ryb
Posocznica, "puchlina wodna" – choroba ryb akwariowych wywoływana przez bakterie Pseudomonas punctata, znajdujące się we wszystkich rodzajach wód, najczęściej występujące jednak w gospodarstwach hodowlanych. Choroba ta spotykana jest również w hodowli akwarystycznej.
Spis treści |
Opis i przyczyny
W roku 1971 roku wyizolowano wirusa posocznicy na dwie jednostki chorobowe: bakteryjną i wirusową. Wywołuje ją wirus powodujący wiremię wiosenną i bakterie z rodzaju Aeromonas hydrophila wywołujące erytrodermatozę (erytrodermatitis).
Choroba ta nie jest chorobą częstą. Najczęściej występuje w gospodarstwach stawowych oraz w oczkach wodnych. W hodowli ryb i przy wadliwie prowadzonych zabiegach zdarza się to dość często. Chęć szybkiego doprowadzenia do "wyrośnięcia" ryby doprowadza do jej przekarmienia i otłuszczenia, powodującego otłuszczenie się wątroby. Bakterie atakują najczęściej narządy wewnętrzne ryb, głównie układu krążenia.
Odporność takiej ryby zostaje znacznie osłabiona. Pojawiać się zaczynają stany zapalne. Płyny ustrojowe wyciekają i gromadzą się w jamie ciała. Na tę chorobę zapadają tylko ryby osłabione bądź stare. Szczególnie narażone są ryby labiryntowe.
Objawy
Ryby stają się blade, apatyczne, mają rozdęty brzuch, najczęściej przebywają na dnie akwarium, między [Rośliny|roślinami]]. Oczy ryby są wyłupiaste, brak innych objawów (brak ropni i guzków). Na skórze widoczne rozjaśnienia, mogą występować płaskie bąble pod skórą. Łuski są odstające, niekiedy uszkodzone. Pokrywy skrzelowe są u niej odstające, niekiedy występuje ich zmatowienie. Jamę brzuszną wypełnia ciecz wskutek czego całe ciało ma rozdęte. Nitkowate odchody, w okolicy odbytu pojawia się niekiedy zaczerwienienie. W bardzo zaawansowanym stanie może pojawić się deformacja szkieletu.
U narybku można zaobserwować rozdęcie pęcherzyka żółtkowego.
Leczenie
Zarażone (zaawansowane stadium choroby) ryby należy uśmiercić. W przypadku bardzo wartościowych gatunków ryb można spróbować leczyć poprzez zastosowanie długotrwałej kąpieli:
- auromycyna (chlorocyklina) – 1,3 g/100 dm³ wody lub
- chloromycetyna (detromycyna) – 5 g/100 dm³ (roztwór preparatu do odkażania MFC).
- penicylinie krystalicznej 600000jedn./100 dm³ wody
- streptomycynie krystalicznej 600000jedn./100 dm³ wody
- Metronidazolu (0,5 g na 50 l wody).
Uwaga: produkty rozkładu niektórych z tych leków mogą dawać silny i nieprzyjemny zapach.
Całe akwarium, w którym przebywały zakażone ryby, dezynfekujemy w :
- roztworze rivanolu (1 g/500 dm³ wody) lub
- 1-1,5 g soli kuchennej/ 100 dm³ wody lub
- zieleni malachitowej 0,005 g /100 dm³ wody lub też
- wody utlenionej l—3 cm³ /10 dm³ wody.
- Aqualkal 10ml na 100l
- chloramina (1 g/100 dm³ wody) (jeśli w akwarium nie ma ryb!)
Profilaktyka
- Zapewnić optymalne warunki życia ryb.
- Nie przekarmiać, zwłaszcza tłustymi pokarmami (np. wazonkowcami) oraz podawania jednostajnego pokarmu.
- Unikać zawleczenia choroby do swej hodowli poprzez sprowadzanie chorych ryb (bez uprzedniej kwarantanny).
- Nie obsadzać roślin i nie ustawiać osprzętu z zakażonych źródeł.
- W przypadkach bardzo skrajnych ginie cała obsada akwarium (stawu lub oczka wodnego). Dekoracje i cały osprzęt należy odkazić a roślinność zniszczyć.
Bibliografia
- Maria Prost - Choroby ryb - Państw. Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, W-wa 1989 (ISBN 83-09-01335-3)
- H. Jakubowski, J. Ring - Ryby w akwarium (ISBN 83-02-03493-2)
