Jądrowce

Z Akwarystyka wiki
Jądrowce
Systematyka
Domena: jądrowce
Nazwa systematyczna
Eukaryota
Whittaker & Margulis, 1978

Jądrowce, organizmy jądrowe, organizmy eukariotyczne, eukarionty, eukarioty, karionty, karioty (nazwa naukowa: Eucaryota) - organizmy zbudowane z komórek z jądrem komórkowym, odgraniczonym od cytoplazmy podwójną błoną białkowo-lipidową.

W zależności od ujęcia systematycznego jądrowce są traktowane jako królestwo, nadkrólestwo, cesarstwo lub domena.

Komórki eukariotyczne są znacznie większe od prokariotycznych. Choć zmienność rozmiarów i jednych i drugich jest bardzo duża, "typowe" proporcje objętości są rzędu tysiąc do jednego.

Spis treści

Ewolucja

Prawdopodobnie organizmy eukariotyczne wywodzą się z prokariotycznych archeanów, jednak ich wczesne dzieje ewolucyjne są słabo znane. Uznaje się za możliwe, że po prokariotycznych jeszcze przodkach wczesne jądrowce odziedziczyły zdolność do ruchu ameboidalnego i fagocytozy, lecz znacznie ją udoskonaliły. Głównym jednak "wynalazkiem" była reorganizacja materiału genetycznego. Komórka eukariotyczna zawiera wielokrotnie więcej materiału genetycznego niż prokariotyczna, dzięki czemu jest w stanie produkować więcej typów białek i ma potencjalnie nieograniczone możliwości regulacji. Materiał genetyczny występuje tu w postaci wielu, skupionych w jądrze chromosomów. Są to liniowe fragmenty DNA związanego z licznymi białkami, które chronią go, powielają i precyzyjnie sterują ekspresją. Komórki eukariotyczne posiadają wiele organelli - zarówno analogiczne do występujących u prokariotów np. rybosomy czy chromosomy (odpowiadające bakteryjnemu genoforowi) jak i takie, których u żadnych prokariotów nie ma. Do tych drugich należy retikulum endoplazmatyczne wraz z błoną jądrową oraz mitochondria i plastydy (np. chloroplasty). Przynajmniej te dwa ostatnie pochodzą ze stosunkowo późnej w skali ewolucyjnej endosymbiozy komórek wczesnych jądrowych z bakteriami i sinicami. Wreszcie około miliarda lat temu komórki eukariotyczne wykształciły możliwość rozmnażania drogą płciową, co jeszcze bardziej zwiększyło ich możliwości ewolucyjne.

Podział systematyczny

Podział naturalny jądrowców przysparza wiele problemów z powodu niejasności o pokrewieństwie wielu grup systematycznych. Dawniejsze wnioskowanie o relacjach między poszczególnymi grupami na podstawie podobieństwa skutkowało wieloma błędami w związku z trudnością identyfikowania wpływu konwergencji i wtórnego upraszczania budowy. Od lat 80. XX wieku zaznaczył się wyraźny postęp w systematyce jądrowców. Wynika on z uwzględnienia takich źródeł o pokrewieństwie jak podobieństwo rRNA, grzebieni mitochondrialnych i aktyny. Mimo, że wciąż wiele grup jądrowców oczekuje na ustalenie powiązań filogenetycznych, znane obecnie relacje pokrewieństwa pozwalają na wyróżnienie sześciu "supergrup" i określenie należących do nich linii rozwojowych[1] [2]:

Najbardziej popularny w XX w. podział jądrowców Roberta Whittakera i Lynn Margulis z 1978 r. wyróżniał 4 niższe taksony w randze królestw:

Niedoskonałość tego podziału związana jest z parafiletycznym charakterem grupy protistów.

Przypisy

  1. Adl, S.M., Simpson, A.G.B., Farmer, M., & 25 innych 2005.The new higher-level classification of eukaryotes with emphasis on the taxonomy of protists. Journal of Eukaryotic Microbiology, 52, 399-451.
  2. Simpson, A.G.B. & Roger, A.J. 2004.The real 'kingdoms' of eukaryotes. Current Biology 14, R693-696.

Zobacz też

an:Eukarya ast:Eukaryota bs:Eukarioti bg:Еукариоти ca:Eucariota cs:Eukaryota cy:Ewcaryot da:Eucaryota de:Eukaryoten et:Eukarüoodid en:Eukaryote es:Eukaryota eo:Eŭkariotoj eu:Eukarioto fr:Eukaryota ga:Eocarót gl:Eukaryota ko:진핵생물 hi:यूकैरियोट hsb:Eukarioty hr:Eukarioti id:Eukariota is:Heilkjörnungar it:Eukaryota he:איקריוטיים pam:Eukaryote la:Eucaryota lv:Eikariots lb:Eukaryoten lt:Eukariotas hu:Eukarióták nl:Eukaryoten ja:真核生物 no:Eukaryoter nn:Eukaryotar nov:Eukaryota oc:Eukaryota nds:Eukaryota pt:Eukaryota ro:Eucariote ru:Эукариоты sq:Eukarioti scn:Eukaryota sk:Eukaryoty sl:Evkarionti sr:Еукариоте su:Eukariot fi:Aitotumaiset sv:Eukaryoter th:ยูแคริโอต vi:Sinh vật nhân chuẩn tr:Ökaryot uk:Домен Ядерні wa:Eucariote zh:真核生物

źródło: artykuł [1] w Wikipedii, licencja: GNU FDL, autorzy: [[2]]
Osobiste
technika