Tekst źródłowy strony FAQ

''To jest zalążek artykułu, który ma stać się zbiorem pytań i odpowiedzi na najróżniejsze problemy związane z akwarystyką.''


== Ryby ==

====  "Dlaczego nie mogę wpuścić rybek od razu" czyli co to jest dojrzewanie akwarium ?==== 
Po nalaniu świeżej wody do akwarium, woda ta może zawierać chlor i inne szkodliwe związki, które muszą ulotnić się w ciągu dnia lub dwóch. Znajdujące się ew. szczątki organiczne, oraz odchody ryb będą źródłem amoniaku i azotynów które powodują zatrucia. W akwarium muszą wytworzyć się kultury bakterii które są w stanie przetworzyć amoniak i azotyny na dużo mniej szkodliwe azotany. Proces ten zazwyczaj trwa około miesiąca. Można go oczywiście przyśpieszyć, używając specjalnych preparatów które zawierają pożądane kultury bakterii.<br />
Warto zajrzeć też [http://www.akwarium.net.pl/port/modules/zalozenie/ tutaj]

==== Czy przelicznik 1cm ryby na 1L jest prawidłowy ? ====
1cm długości ciała rybay na 1L objętości zbiornika. Jest to przelicznik, który często przewija się w literaturze i często podawany jest początkującym jako swoisty wzór zasiedlenia akwarium. Jednak należy zaznaczyć, iż jest to wzór bardzo dalece uproszczony, przez co niekiedy prowadzi do wręcz kuriozalnych wyników. Należy również zaznaczyć, iż do wzoru zawsze (!) podstawiamy docelową wielkość ryby, a nie rozmiar jaki ma ona w momencie zakupu. Przyjmowanie aktualnej wielkości jest podstawowym błędem początkujących akwarystów szacujących wielkość obsady zbiornika.

'''Kiedy zatem stosować ten wzór?'''
Można przyjąć, iż wzór daje prawidłowe wyniki pod warunkiem, że jest stosowany dla ryb niewielkich (do 4cm), o łagodnym charakterze, nie wykazujących zachowań terytorialnych.

'''Dlaczego wzoru nie mogę zastosować dla ryb większych lub terytorialnych?'''
Jak już wspominałem wcześniej, wzór jest dużym uproszczeniem i nie uwzględnia żadnych cech behawioralnych ryb. Ryby terytorialne potrzebują znacznie więcej przestrzeni niż wynikałoby to z wyniku otrzymanego ze wzoru. Podobnie sprawa wygląda z rybami dużymi. Dla przykładu - Pielęgnica pawiooka mierzy ok 25cm. Wg wzoru 1cm/1L otrzymujemy w wyniku, iż 1 pielęgnica pawiooka może mieszkać w akwarium o pojemności 25L. Jest to oczywiście wynik absurdalny, gdyż w takim akwarium ryba ta nawet nie mogłaby się odwrócić. Dlatego przypadki, w których do czynienia mamy z rybami dużymi i/lub terytorialnymi zawsze należy traktować indywidualnie.

==== Jak dobrać obsadę ?====

Zobacz obszerny dział poświęcony obsadom na naszym '''[http://www.akwarium.net.pl/forum/obsady/ forum]'''

==== Co to jest karłowacenie i czy jest to zjawisko negatywne ? ====
Karłowacenie jak najbardziej jest negatywne. Oznacza to, że ryby karłowate są mniejsze i ich wygląd odbiega od innych osobników tego samego gatunku.

Przyczyną karłowacenia mogą być złe warunki przetrzymywania ryb, np.: 
* '''za mały zbiornik'''
* złe parametry wody, np. zbyt duża ilość azotanów
* złe karmienie, zwłaszcza w okresie najszybszego przyrostu ryb - może to być zarówno zła ilość pokarmu jak i pokarm nieodpowiedni

====  Czy to prawda,że ryb nie powinno się trzymać w kulach ? ====
Trzymanie ryb w kulach jest niehumanitarne. W niektórych miastach europejskich Zakazane (np.Rzym).<br>
Prowadzi do niewłaściwego rozwoju ryb, chorób i w efekcie znacznie skróconego życia. W niewielkim zbiorniku jakim jest kula utrzymanie równowagi biologicznej jest niezwykle trudne. Ograniczona jest także możliwość zainstalowania odpowiedniego sprzętu ( filtr, grzałka itp).<br>
Nie bez znaczenia jest także nienaturalny-owalny kształt zbiornika (ryba cierpi na zaburzenia błędnika).

== Rośliny ==

==== Szybko rosnące rośliny dla początkujących ====


== Sprzęt, wyposażenie ==

====  Co włożyć do mojego akwarium  ?====
Akwarium ma odpowiadać naszym potrzebom estetycznym jednak należy pamiętać o kilku zasadach.
<br>- żwir; najlepszy żwir ma granulację ok 3-5mm. Powinien być naturalny (nie sztucznie barwiony), dobrze sprawdza się żwir kwarcowy Nie wkładamy do akwarium kamieni niewiadomego pochodzenia - mogą zmienić parametry wody. Żwir kilkakrotnie płuczemy przed włożeniem do akwarium. Żwir o mniejszej granulacji optycznie powiększa akwarium.
<br>- do akwarium '''nie wkładamy''' sztucznych roślin
<br>- muszle ; podwyższają twardość wody - jeśli nie jest to naszym zamiarem unikamy ich w akwarium
<br>- zamki, podwodne zabawki itp ; kwestia gustu. Wielu akwarystów krytykuje sztuczne ozdoby ( nie są elementem naturalnego środowiska ryb) Jeśli mimo tego podobają Ci się takie ozdoby zawsze sprawdź, czy nie są niebezpieczne dla ryb ( wąskie miejsca w których mogą się zaklinować itp)
<br>- łupiny kokosa ; wcześniej spreparowane są bardzo dobrą kryjówką
<br>- korzeń; odpowiednio spreparowany, korzeń drzewa liściastego jest wspaniałą ozdobą akwarium
<br>- rośliny,rośliny i jeszcze raz rośliny. Koniecznie żywe. Nie tylko pięknie się prezentują ale pochłaniają szkodliwe związki chemiczne oraz są kryjówką dla ryb.
<br>- tło; kwestia gustu,gotowe tapety fotograficzne optycznie pomniejszają akwarium oraz rozpraszają wzrok. W roli tła doskonale sprawdza się czarny, ciemnozielony lub ciemnobłękitny brystol (ciemhy kolor daje wrażenie głębi) lub.. udrapowany worek na śmieci (trójwymiar) Gdy rośliny się rozrosną z pewnością nie będzie pusto!
Jeśli wybierzesz tło strukturalne pamiętaj,że zabiera miejsce wewnątrz akwarium - dlatego raczej nie nadaje się do mniejszych zbiorników. <br>
<br> '''- niezbędny sprzęt''' filtr, termometr, grzałkę ( jeśli zamierzamy hodować ryby tropikalne), pokrywę ( koniecznie dla ryb labiryntowych!)

==== Jak przygotować korzeń ?====
Korzenie są ciekawą i funkcjonalną ozdobą akwarium., Można pozyskać je na dwa sposoby
<br> a - zakupić w sklepie   b- znaleźć odpowiedni korzeń w lesie i odpowiednio go spreparować.
<br> należy pamiętać aby:
<br>- znaleziony korzeń był korzeniem drzewa liściastego ( drzewa iglaste zawierają żywice)
<br>- był już wysuszony, bez soków 
<br>Odpowiedni Korzeń moczymy w wodzie dopóki nie pozbędziemy się charakterystycznego brunatnego koloru. Następnie w garnku z grubym dnem gotujemy korzeń w solance, na małym ogniu (przez kilka godzin) Potem znów moczymy korzeń. Czynność powtarzamy kilkakrotnie;przed włożeniem do akwarium obgotowywujemy korzeń w wodzie bez solanki.
<br>
<b>Ile trwa taka preparacja korzenia ?</b>
<br> W zależności od korzenia może trwać od kilku dni do kilkunastu dni<br><br>
<b> Po włożeniu korzenia woda zrobiła się brunatna,co robić?</b><br>
<br> Lekkie zmętnienie wody jest zjawiskiem naturalnym (korzeń uwalnia garbniki). Jednak dobrze spreparowany korzeń nie powinien zabarwiać wody.<br>
<b>Mój korzeń wypływa na powierzchnię,co robić</b><br>
Moczyć i gotować, następnie znów moczyć i gotować.. i tak do skutku.
<br> <b> Czy mam preparować także korzeń kupiony w sklepie?</b><br>
Zaleca się choćby kilkugodzinne moczenie korzenia kupionego w sklepie. Dzięki zagotowaniu prędzej zatonie.

==== Czym filtr różni się od napowietrzacza ? ====
Filtr jak sama nazwa wskazuje filtruje wodę. Z jednej strony filtr zatrzymuje zanieczyszczenia a z drugiej jego wkłady są siedliskiem dla bardzo pożytecznych bakterii nitryfikacyjnych. Filtr może być połączony z napowietrzaczem, jednak jego podstawową funkcją nie jest dostarczanie tlenu do akwarium. Do tego służą np. deszczownie poruszające taflą wody.<br>

==== Czy filtr jest potrzebny ? ====
<b>To właśnie [[filtr]] a nie [[napowietrzacz]] jest koniecznym elementem wyposażenie każdego akwarium </b> ( odpowiednią ilość tlenu w akwarium zapewnią rośliny, ruch tafli wody itp)
<b>[[Filtr]] musi działać 24h na dobę! </b> W przeciwnym razie [[bakterie nitryfikacyjne]] zginą a równowaga biologiczna zbiornika zostanie zachwiana.
[[Filtr]] dobieramy odpowiednio do wielkości zbiornika oraz gatunków ryb które zamierzamy hodować.

==== Czy grzałka jest potrzebna ? ====
Nie wszystkie ryby potrzebują grzałki ( do grupy która nie potrzebuje grzałek należą ryby zimnolubne np. popularne welony, kardynałki, przylgi chińskie) Niemniej większość ryb dostępnych w sklepach to ryby tropikalne które wymagają utrzymania wyższej niż pokojowa,stałej temperatury.
Zaleca się kupno grzałek z termostatami - dzięki temu grzałka automatycznie wyłączy się gdy temperatura wody osiągnie pożądany stopień. Może się zdarzyć że woda w akwarium w dzień ma wysoką temperaturę ( dzieje się tak w przypadku gdy wodę podgrzewają świetlówki bądź zbiornik ustawiony jest w ciepłym,nasłonecznionym miejscu) Należy jednak wziąć pod uwagę że w nocy temperatura spadnie o kilka stopni. <br>
<b>Bardzo ważne jest utrzymywanie w zbiorniku możliwe stałej temperatury </b> dlatego w hodowli ryb tropikalnych grzałka jest niezbędna.
<br><b> Moc grzałki dobieramy do litrażu akwarium </b>

==== Jak czyścić filtr ? ====
'''Filtra w żadnym wypadku nie czyścimy pod bieżącą wodą!''' Filtr płuczemy w wodzie spuszczonej z akwarium -  w przeciwnym wypadku bakterie nitryfikacyjne zginą i równowaga biologiczna w zbiorniku zostanie zachwiana.

== Woda ==

====  Co to są parametry wody ?====
Ta część FAQ ma za zadanie przybliżyć praktyczny aspekt związany z parametrami. Jeśli interesuje Was wiedza śtricte chemiczna zachęcam do zapoznania się z artykulami wikipedii. <br />
Parametrami wody nazywamy stopnie zawartości poszczególnych substancji chemicznych w wodzie. Ponieważ akwarium jest środowiskiem zamkniętym, utrzymanie odpowiedniej równowagi biologicznej i chemicznej jest niezwykle istotne. Do podstawowych parametrów należą:

'''Twardość ogólna''' ( '''TwO''' ) określana w stopniach niemieckich (n). Określa się ją też jako gH. Jest to jeden z podstawowych parametrów wody - w zależności od gatunku ryby wymagają miękkiej lub twardej wody.

'''NH4''' - amoniak, silnie trujący związek, powstały z resztek organicznych i resztek przemiany materii. W akwarium wartość NH4 powinna wynosić 0

'''NO2''' - azotyny, kolejny produkt przemiany materii, także bardzo toksyczny, wartość NO<sub>2</sub> powinna być niewykrywalna, aczkolwiek spotyka się opinie,że dopiero wartość 0,2 jest toksyczna

'''pH''' - odczyn wody, w zależności od wymagań danego gatunku ryb powinno być kwaśne ( mniej niż 7 ), obojętne ( 7 ) lub zasadowe ( powyżej 7 ). Przy czym różnice od pH 7 w kierunku kwaśnym lub zasadowym w praktyce akwarystycznej wynoszą zwykle nie więcej niż 1. Przykładowo dla większości ryb kąsaczowatych ustala się pH na poziomie 5,5-6,5, dla ryb piękniczkowatych ok. 7, a dla ryb z jeziora Tanganika 7,5 - 8.

==== Jak schłodzić wodę w akwarium ? ==== 

==== Jak przygotować wodę do akwarium ? ==== 

==== Czy mogę wziąć wodę ze studni ?====
woda ze studni - można ją użyć w cejach akwarystycznych, ale jest często twarda i najczęściej zanieczyszczona.

==== Jak często podmieniać wodę w akwarium (tutaj dlaczego nie wymieniamy całej wody) ?==== 
==== Do czego potrzebne mi są testy akwarystyczne ?====

Testy akwarystyczne są produkowane przez różne firmy. Ich celem jest badanie interesujących nas parametrów wody (NO2, NO3, pH, kH, gH, PO4, Fe itp.) Dobieramy testy w zależności od potrzeb - przy starcie akwarium przydają się testy na NO2,NO3 i NH4, gdyż wtedy stężenia tych związków mogą gwałtownie wzrastać. Akwarysta powinien być też zaopatrzony w test pH (b.przydatny, pH w zbiorniku bywa zmienne a jego duże wahania bardzo niebezpieczne dla ryb). Akwaryści roślinni używają testów na PO4, Fe.itp. Oprócz podstawowych testów istnieje cała gama testów dodatkowych, w które można się zaopatrzyć w miarę potrzeb.<br />
Za najlepsze testy uznaje się testy kropelkowe.
Testy paskowe (5 w 1) cechuje z reguły duża niedokładność.


==== Czy lepsza filtracja pomoże w zbiciu NO3? ====

Wydajna filtracja ma na celu raczej szybkie umożliwienie neutralizacji dużo bardziej toksycznych NO2 i NH4 do właśnie NO3, czyli azotanów. [[Bakterie nitryfikacyjne]], które biorą udział w tym procesie nie redukują jednak w żadnym razie stężenia samych azotanów. W naturze pobierać je są w stanie rośliny i glony (co widać, bo kiedy mamy nadwyżkę NO3 zaraz objawia się to inwazją glonów). 
<br />Niektórzy do regulacji NO3 stosują tzw. [[denitryfikator]], w którym w procesie tzw. oddychania beztlenowego bakterii beztlenowych azotany rozbijane są m.in. na azot i tlen atmosferyczny. W ten sposób nadmiar azotu uwalniany jest z wody jako gaz. <br />
Jednak najskuteczniejsze jest dobranie tak obsady, aby rosnące w akwarium rośliny były w stanie wchłonąć większość związków azotowych, a resztę regulowanie przez częste podmiany wody.

Dyskusja na ten temat na forum: '''http://www.akwarium.net.pl/forum/index.php?topic=24142.0'''

== Inne ==
====  Jak karmić moje ryby ? (tutaj ew. link albo coś o urozmaiceniu [[pokarm]]u) ====

====  Jakie preparaty mogę stosować zapobiegawczo w moim akwarium ? ====  
====  Ile kosztuje założenie akwarium ? ====  




------------------
Cena założenia akwarium zależy od akwarium, teoretycznie od wszystkiego co w nim się znajduje i nie tylko.
Poniżej krótka lista przykładowych cen:

*1. Akwarium - jego cenę można w przybliżeniu obliczyć w stosunku 1:1 (1L objętości - 1zł), lecz najczęściej jest ona trochę wyższa. Akwarium można też zwykle o blisko połowę taniej wykonać u szklarza.
*2. Pokrywa. Pokrywa jest zwykle nieco droższa od samego akwarium. Nie zawsze jest ona jednak konieczna. Zależy od rodzaju hodowanych ryb i od planowanego oświetlenia. Zamiast pokrywy można użyć też belki oświetleniowej o podobnej cenie.
*3. Podłoże. podłoże to tak zwana groszowa sprawa, gdy za 1kg. można zapłacić do 3 zł. Niekiedy jednak można spotkać naprawdę drogie podłoża naturalne (ponad 10zł za 1kg. np. firmy ADA), lecz to często nie ma większego sensu jeśli nie planujemy akwarium typu holenderskiego. Ten element zbiornika powinien mieć odpowiednią grubość (3-5 cm przy niskich roślinach a przy większych nawet do 10 cm) i mieć odpowiednią granulację (dla roślin powyżej 2 mm, a dla np. tanganikańskich muszlowców mniejszą)
*4. Sprzęt. Sprzęt akwariowy to najczęściej: 
:a) Filtr - najczęściej mogą być dwa rodzaje. Filtry wewnętrzne - są tańsze (zależy od firmy, pompy i sklepu) i stosowane we wszystkich typach zbiorników. Filtry zewnętrzne - spotykane zwykle przy większych zbiornikach. Są o wiele droższe i raczej nieopłacalne jako wyposażenie najmniejszych akwariów.
:b) Grzałka. Najlepiej z termostatem. Cena może zależeć od mocy (W) i rodzaju/producenta. Najtańsze grzałki bez regulacji to koszt od ok. 20zł, droższe z regulacją elektroniczną to nieco ponad 100zł.
:c) Butla CO2 to zwykle duży koszt (od ok. 200zł), lecz pożyteczna przy akwariach roślinnych.
:Fauna i flora to koszty bardzo różne, w zależności od popularności danych gatunków i trudności w ich rozmnażaniu.

(ceny na rok 2009)

== Linki polecane: ==
'''[http://www.artnet.com.pl/lkozicki/thekrib/ Tłumaczenie i adaptacja serwisu http://faq.thekrib.com/]''' - FAQ dla początkujacych.