Amazonia
Wielu akwarystów chce możliwie odwzorować ekosystem swoich podopiecznych, jednak aby maksymalnie odtworzyć naturalne warunki, trzeba zdobyć informację z jakiego biotopu pochodzi ryba lub roślina.
Sam biotop jest to część ekosystemu składająca się z nieożywionych czynników środowiska takich jak
środowisko wodne (lub lądowe)
temperatura
światło zasolenie itd
Dopiero spełnienie podstawowych warunków danego biotopu daje możliwość prawidłowego rozwoju biocenozy charakterystycznej dla danego biotopu.
Położenie i klimat Amazonii
Amazonia zajmuje obszar 7 mln km kwadratowych z czego 5,5 mln km kwadratowych jest wilgotnym lasem równikowym (zwanym selwa) poprzecinanym przez Amazonkę i jej liczne dopływy a także inne mniejsze rzeki. Występuje tu stała temperatura od 24°C do 26°C oraz roczne opady wynoszące około 4000 mm. Rozciąga się od strony zachodniej z wybrzeżem oceanu Spokojnego i górami Andami, Wyżyną Gujańską od strony północnej, i dalej Wyżyną Brazylijską od strony południowej i brzegiem Oceanu Atlantyckiego od strony wschodniej. Od strony gór na całej długości przez nizinę Amazonki łączy się z niziną Orinoko a od południa niziną Parany.
Największą rzeką płynącą przez Amazonię jest Amazonka która ma największe systemy rzeczne na świecie (ponad 7 mln km2 dorzecza) posiada ponad 1100 dopływów m.in.: Tocantis i Xingu, a także Tapajós i Madeira, oraz Purus, i Juruá i Putumayo i Japurá oraz Negro. Płynie przez Peru, Brazylię, Kolumbię. Źródła Amazonki znajdują się w peruwiańskich Andach na wysokości 5190 m n.p.m., skąd rzeka płynie w kierunku wschodnim przez Nizinę Amazonki. Szerokość rzeki dochodzi w środkowym biegu do 20 km, zaś w biegu dolnym do 100 km. Przy ujściu rzeka ma prawie 80 km szerokości. Ujście Amazonki ma charakter estuaryjno-deltowy, składający się z ponad 200 ramion sięgających daleko w głąb oceanu tworząc typowe eustaria. Drugą największą rzeką jest Orinoko Wypływa z gór południowej Wenezueli (Sierra Parima) i zatacza wielkie półkole wokół Wyżyny Gujańskiej, uchodząc deltą do Atlantyku naprzeciw Trynidadu. Środkowa część wylewa w porze deszczowej tworząc jedne z największych bagien na świecie i zróżnicowanych ekoregionów na Ziemi - Llanos. W porze deszczowej Orinoko przelewa się poprzez rzeki Casiquiare i Rio Negro do Amazonki.
W Akwenach amazonii wyróżnić można 3 podstawowe typy wód:
- Wody przejrzyste
- Białe wody
- Czarne wody
Wody przejrzyste
Zaczynają bieg w masywach złożonych z mniej podatnych na wypłukiwanie skał (np. Rio Xingu, Rio Tapajós - na Mato Grosso). Są to rzeki miejscami o bardzo wartkim nurcie, płynące w górzystej części Brazylii. Przykładem takich rzek są Rio Xingu czy Rio Tocantins. Wody te charakteryzują się krystaliczną wręcz przejrzystością o lekko błękitnawym odcieniu. W czasie deszczy mogących szybko wzbierać, przemieniając się w ciągu paru godzin z wartkich strumieni w rwące potoki. Podłoże jest głownie skalne, pokryte kamieniami i głazami miejscami żwirowe i piaszczyste na dnie większych cieków. Korzenie roślin rosnących na brzegu i powalone pnie dają liczne kryjówki dla występujących w tych wodach ryb. Roślinność podwodna występuje głownie w zatoczkach i większych ciekach o głębszym dnie. Skały w szybciej płynących wodach pokryte są glonami.
Wody przejrzyste odczyn mają bliski obojętnego, twardość stosunkowo niewielką.
Parametry wody: pH: 6.8-7.1, 3-8 DH, 79-84 F (26-29 C)
W wodach tych występuje bogate życie zarówno roślinne, jak i zwierzęce.
Flora: Amazonicus Echinodorus (Echinodorus bleheri, bolivianus, cordifolius, parviflorus, tenellus, subalatus, grandiflorus, schlueteri i inne) Lemma minor, Vallisneria, Cabomba (caroliniana, pulcherrima, aquatica) Limnobium laevigatum, Heteranthera i inne.
fauna: Amphilophus longimanus, Amphilophus alfari, Archocentrus nigrofasciatus, Hyphessobrycon tortuguerae, Alfaro huberi, Nudus Gobiesox, Phallichthys amates, Rivulus tenuis, Ancistrus sp., Callichthyidae i inne.
Urządzając akwarium biotopowe wód przejrzystych możemy odwzorować strumień z dość silnym nurtem, ze sporą ilością kamieni, dnem żwirowym. Jako ozdoby warto użyć korzenie, z roślin można posadzić w części akwarium np valisnerie. Można też odwzorować w akwarium zaciszną zatoczkę z powalonym pniem, jako ozdoby używając sporą liczbę korzeni. Nurt wody w takim wypadku nie musi być tak silny, jako podłoże można użyć żwir i piach. Brzegi natomiast obsadzić roślinnością, pozostawiając sporo wolnej przestrzeni na środku, do pływania. Warto też wprowadzić kilka gatunków pływających (np pistia, rzęsa lemna sp.) dających cień lub kryjówki w swoich pływających korzeniach. Zarówno pierwsza wersja jak i druga cechuje się dobrym oświetleniem niskim poziomem azotu i dobrym natlenieniem.
linki do zdjęć:
Białe Wody
Przeważnie większe rzeki i strumienie które swój bieg zaczynają w Andach, białe wody występują najczęściej w centralnej Amazonii, Orinoko, Ucayali, Rio Napo i Rio Solimoes. Występują też w jeziorach rzadziej w małych akwenach leśnych. W czasie pory deszczowej łączą na terenach zalewowych mniejsze cieki wodne i wody stojące tworząc ogromne połacie rozlewisk, w których koryta rzek osiągają nawet 300 km szerokości a stan wody podnosi się nawet o 15 m. Tereny zalane charakteryzują sie małą ilością tlenu ze względu na dużą ilość gnijącej materii organicznej dlatego występują tam głównie organizmy przystosowane do mniejszej ilości tlenu w wodzie. Wody te mają przeważnie brązowe żółte lub białe zabarwienie a cechą charakterystyczną jest duże zmętnienie spowodowane prze wypłukiwanie dużych ilości osadów. Penetracja światła słonecznego jest ograniczona a co za tym występuje w nich mała ilość roślin podwodnych, występują za to ogromne połacie roślin pływających np hiacynta wodnego i pistii. W płytkich zatokach i mniejszych strumieniach pojawiają się rośliny podwodne np Echinodorusy (Amazonicus, bleheri, bolivianus, cordifolius, parviflorus, tenellus), Ricca fluitans, Vallisneria. W głównym biegu rzek występują przeważnie większe ryby nienadające się do hodowli hobbystycznej w akwarium ale w mniejszych ciekach i zatoczkach występuje spora liczba gatunków akwariowych m.in. pielęgnice pawiookie, akary, ziemiojady, piranie, skalary, pielęgnice skośnopręgie, ziemiojady, pielęgniczki kakadu, zwinniki, bystrzyki, drobnoustki, kiryśniki, ukośnikowate, smukleniowate, pstrążenice, zbrojnikowate i kiryski.
Parametry wody: pH 6.8-7.1, TWO 3-8dH, temp. 26-29 C
W akwarium z biotopem białych wód jako podłoże można użyć piach lub glinę, jednak ze względów pielęgnacyjnych łatwiejszym do utrzymania w czystości jest sam piach. Zmętnienie wody nie jest koniecznym warunkiem. Nie powinno natomiast zabraknąć korzeni zapewniających naturalne kryjówki. Akwarium można częściowo obsadzić roślinami podwodnymi, warto posadzić gatunki o lisciach pływających dających cień. Odmiennie niż w wodach przejrzystych silny nurt wody nie jest wskazany. Natomiast warunki chemiczne wody są zbliżone.
linki do zdjęć:
http://www.mongabay.org/images/brazil/purple_martin_tree.gif
http://www.mongabay.org/images/Peru_oxbow_lake_reeds.gif
http://www.mongabay.org/images/brazil/oxbow_lake2.gif
Czarne wody
Wody czarne zazwyczaj zaczynają swój bieg w tropikalnych lasach na niższych terenach i są zasilane głównie z leśnych strumyków (np. Rio Negro). Rzeki które zaliczyć można do czarnych wód to: Negro, Apaporis, Arapiuns, Coari, Miriti-Parana, Piorini, Tahuayo, Tefe, Uatama, Urubu, Vaupes. Dopływy Orinoko: Atabapo, Caroni, Inirida, Ventuari, Vichada, Tomo, Tuparro. W przeciwieństwie do białych wód odznaczają się wyjątkową przeźroczystością sięgającą nawet do 3 metrów w głąb. Na ich piaszczystym dnie zalega gruba warstwa opadłych owoców liści i konarów ( średnio 20-30cm ) które gnijąc nadają tym wodom cherbaciane zabarwienie. Wody te są bardzo miękkie o małej ilości rozpuszczonych soli mineralnych, i o odczynie kwasowym (pH 3,5-6 ), przez co warunki dla bytowania roślin i glonów są niesprzyjające. rośliny podwodne występują w małych ilościach przeważnie są to żabienice, czasami valisnerie. dużo jest natomiast Korzeni roślin błotnych i drzew a także podczas pory deszczowej spora ilość zatopionych roślin bagiennych. Nie występują w tych wodach pierwotniaki a owady nie są tak liczne jak w pozostałych typach wód, głownym źródlem pokarmu jest zalewany las podczas pory deszczowej. Wiele gatunków przystosowało się do żerowania na opadłych owocach i butwiejących częściach roślin. Podczas pory suchej w czarnych wodach płynących butwiejąca materia organiczna jest zmywana i zostaje goły piach lub glina, dlatego tez ryby tam żyjące przystępują do tarła z nadejściem pory deszczowej, co gwarantuje obfitość pokarmy dla narybku. W wodach tych występuje spora liczba gatunków ryb akwariowych np: Dyskowce, Kąsaczowate, Pielęgniczki, Bystrzyki, Smukleniowate, Pstrążenice, Tetry, Dyskowce, Skalary, Kiryski, Zbrojniki
Parametry wody: pH 4.5-6.5, TWO 0-4 dH, temp. 27-30 C
Aby odwzorować ten typ wód w akwarium dno powinno być piaszczyste, pokryte zaimpregnowanymi liśćmi i korzeniami, można też użyć torf jako substrat. Duża ilość drewna zapewni naturalne garbniki i kwasy chumusowe, można też posłużyć się wyciągami z szyszek olchowych które dają wodzie herbaciane zabarwienie. Należy wystrzegać się ozdób z kamieni które nie występują w naturalnych biotopach czarnych wód. Rośliny zakorzenione w dużej ilości również nie są wskazane, lepiej jest dodać rośliny pływające typu pistia lub hiacynt wodny. Oświetlenie powinno być słabe przytłumione. Wskazany jest też słaby nurt wody.
linki do zdjęć:
http://www.mongabay.org/images/Peru_whitewater_creek_0.gif
przykład urzadzenia akwarium
http://akwa-mania.mud.pl/wystawy/wroclaw2008/83.jpg
Linki zewnętrzne