następny »

[wiedzmin22]

jako że kiedyś coś takiego przeprowadzałem pozwolę podzielić się z wami informacjami odnośnie genetyki gupików dziedziczenia cech i hodowli odmian rasowych. Odmiany rasowe gupików są delikatniejsze od odmian nierasowych ze względu na to, że cała hodowla polega na hodowli wsobnej i stopniowemu separowaniu poszczególnych  czystych cech.

Zaczniemy może od podstaw genetyki żeby wytłumaczyć zjawiska jakie dzieją się w kodzie genetycznym. Znajomość tych zjawisk znacznie ułatwia krzyżowanie i kalkulowanie otrzymanej cechy.

W kodzie genetycznym są allele które warunkują poszczególne cechy u ryb tj. barwę kształt płetw itp. W rozmnażaniu gupików skupimy się głównie na tych dwóch cechach. W organizmie ryby można wyróżnić jeszcze homo i heterozygotę. Kiedy dwa allele samca i samicy połączą się powstaje homo albo heterozygota – a te są warunkowane zapisem na podstawie genów dominujących i genów recesywnych. Zgonie z zapisem naukowym gen dominujący pisze się wielką literą a recesywny małą literą. Przykłady:

A – gen dominujący
a – gen recesywny

B – gen dominujący
b – gen recesywny

Allel powstaje w wyniku sparowania co najmniej dwóch genów które warunkują inne cele w organizmie ryby (czyli muszą być różne w tym przypadku będzie to gen A z genem B nigdy nie łączy się taki sam gen z takim samym genem czyli A z A , B z B) tak więc możemy mieć kilka kombinacji. Przykłady alleli:

AB

aB

Ab

ab

jak widać przy dwóch genach są 4 możliwości rozpisania alleli. Zygota powstaje w wyniku połączenia dwóch alleli  - jeden pochodzi od samicy drugi od  samca a mianowicie:

np.  AB   +   ab   ---------->   AaBb     
       AB   +   aB  ---------->    AaBB   itd….

Przy czym pojęcie homozygoty i heterozygoty jest następujące:

Kiedy w całej zygocie wszystkie litery są albo małe albo duże ( np. AABB  lub aabb) to mówimy o homozygocie  ( homo – z łaciny znaczy jednakowy) ponieważ poszczególne geny są sobie równoważne (albo dominujące oznaczone literą dużą albo recesywne oznaczone literą małą)

Gdy w zygocie mamy kombinację liter dużych i małych (np. AaBb , AABb, AaBB) to mówimy o heterozygocie  (hetero – z łaciny oznacza różny).
Wyróżniliśmy jak na razie dwa rodzaje zygot: homo i heterozygotę. Te dwa typy zygot mają jeszcze jeden podział a mianowicie:

Homozygota                             Heterozygota
   
                                 
Recesywna                               Dominująca
Dominująca                     


Patrząc na ten podział można stwierdzić następujące fakty:

- kiedy Homozygota ma wszystkie geny z dużej litery nazywana jest dominującą (np. AABB to homozygota dominująca)
- kiedy homozygota ma wszystkie geny z małej litery nazywana jest recesywną (np. aabb to homozygota recesywna)

i

- heterozygota jest zawsze dominująca ( np. AaAb, AABb, AaBB – to są heterozygoty dominujące)


Odnośnie dominacji genu nad drugim patrząc na prawa Grzegorza Mendla można stwierdzić że:

- gdy mamy w homozygocie wszystkie geny dominujące (AABB) to wygląd jest warunkowany przez gen dominujący
- gdy mamy w homozygocie wszystkie geny recesywne (aabb) to wygląd jest warunkowany przez geny recesywne

Ale co innego jest gdy mamy heterozygotę gdzie występują geny i recesywne i dominujące
(AaBb) – w tym przypadku (gdy mamy obok siebie gen z dużej i z małej litery) będzie dominował zawsze dominujący (zawsze ten z dużej litery) mimo że występuje gen recesywny obok to nie ujawnia się ponieważ jest blokowany przez gen dominujący. I to jest tzw żelazna zasada genetyki.

Przejdźmy może teraz do przykładu żeby podsumować całość i zrozumieć lepiej wyżej napisaną podstawę genetyki.

Załóżmy że krzyżujemy dwa gupiki (samica i samiec z tego samego miotu gdzie samce w 100% miały ogony o jednakowym kształcie – trapez i przewadze czarnego koloru ogona) i:

A – będzie warunkować gen kształtu ogona (trapez)
a – będzie warunkować kształt ogona (miecz)

B – będzie warunkować kolor ogona w przewadze czarnego
b – będzie warunkować kolor ogona w przewadze pomarańczowego


Mamy poszczególne osobniki:

Samiec o zygocie AaBb
Samica o zygocie AaBb

Krzyżując je rozpisujemy wszystkie możliwe kombinacje alleli potomstwa a robi się to w ten sposób:

1.   każdą zygotę dzieli się na dwa allele (samca i samicy)
czyli:

samiec ma zygotę AaBb to jego allele będą takie: AB ,ab
      samica ma zygotę taką samą jak samiec tak więc allele będą takie same czyli AB i ab
2.   rozpisujemy wszystkie możliwe połączenia alleli ze sobą czyli:
      AB + AB     ------>  AABB
      AB + AB     ------>  AABB
      AB + ab       ------>   AaBb
      ab + ab        -------> aabb

zauważmy że to co otrzymaliśmy to potomstwo a liczba potomstwa po rozpisaniu kombinacji mówi o prawdopodobieństwie wystąpienia danej kombinacji zygoty. W tym przypadku mamy stosunek:

AABB 2 : AaBb 1 : aabb 1  czyli inaczej kolejno 2 :1 :1 – na podstawie tej proporcji możemy obliczyć % możliwość otrzymania danego osobnika czyli będzie to 50 % : 25% : 25% - i to jest prawdopodobieństwo otrzymania danego osobnika. Otrzymaliśmy takie potomstwo:


      AABB
      AABB
      AaBb
      aabb

zerkając na to co wcześniej napisaliśmy:

A – będzie warunkować gen kształtu ogona (trapez)
a – będzie warunkować kształt ogona (miecz)

B – będzie warunkować kolor ogona w przewadze czarnego
b – będzie warunkować kolor ogona w przewadze pomarańczowego

Możemy określić jak wyglądają dane osobniki a mianowicie:

      AABB – trapez przewaga koloru czarnego
      AABB – trapez przewaga koloru czarnego
      AaBb – trapez przewaga koloru czarnego ponieważ tak jak pisałem w podstawie genetyki           mimo że występują dwa typy genów (duża litera – gen dominujący i mała litera gen recesywny) to dominuje w takim przypadku zawsze gen dominujący) i zauważcie że dany osobnik nie różni się wyglądem od powyższych ale różni się zapisem genetycznym
      aabb – miecz z przewagą koloru pomarańczowego.
Teraz widać że mamy 3 osobniki trapez z czarnym kolorem i jeden osobnik z mieczem i kolorem pomarańczowym, czyli jest 3 : 1 a prawdopodobieństwo że uzyskamy miecz pomarańczowy wynosi 25%. Reszta osobników to będą osobniki trapez czarne.

To był tylko przykład ja teraz przygotuję jakie kształty ogona dominują nad jakimi i jakie kolory dominują nad jakimi a dla chętnych którzy chcą to poćwiczyć proponuję zadanie żeby sprawdzic czy to rozumieją:

Krzyżujemy dwa gupiki przy czym:

A - oznacza gen koloru czerwonego
a - oznacza gen koloru białego

B – oznacza gen okrągłego ogona (łopatka)
b – oznacza gen dwumieczowego ogona


do rozrodu brane są następujące osobniki:

samiec Aabb
samica  AaBB

rozpisać potomstwo na podstawie tego przykładu wyżej i napisać jakie osobniki (jakiego koloru i jakiego kształtu ogona otrzymaliśmy).

jeśli kogoś to zainteresuje będę poszerzał wątek jeśli nie to zostanie tak jak jest.

[rysio]

Łoo...      świetny referacik!         Poszeżaj temat! Napewno kilku użytkowników bedzie zainteresowane-np. ja  Jeszcze raz gratuluje!

[zbychu]

siemka!! świetny referacik ! może pomożesz mi właśnie mam młode gupiki , przeniosłem je do
kuli ,bo nie mam kotnika . czy jest możliwe że przeżyją?

[AgAbA]

No więc rozwiązałam Twoją krzyżówkę genetyczną (nie jest trudna, zwłaszcza jak się ktoś tym interesuje).

odp.
genotypy i fenotypy potomstwa:

     AABb - łopatka z przewagą koloru czerwonego;
     AaBb - łopatka z przewagą koloru czerwonego;
     AaBb - łopatka z przewagą koloru czerwonego;
     aaBb - łopatka z przewagą koloru białego.

stosunek genotypów:   1 : 2 : 1
stosunek fenotypów:   3 : 1     ( 75% : 25% )

P.S. Bardzo ciekawy referat, podoba mi sie
       Byłoby milo gdybyś dorzucił coś jeszcze i napisał może czy robisz jakieś krzyżówki samodzielnie i jakie są rezultaty.
 Pozdrawiam

[wiedzmin22]

Oki widzę że jest zainteresowanie jestem pewien teraz że jedna osoba to rozumie brawo – krzyżówka dobrze rozwiązana. Dzięki za prywatną oczywiście poprawiłem – jak wstawi się enter to w Wordzie poprawia małą literę na dużą (jak się pisze od nowej linijki) stąd te błędy. Teraz opiszę jak doprowadzić do czystości cechy którą chcemy mieć w kolejnych pokoleniach gupików.

Bierzemy samca który odpowiada nam barwą i kształtem ogona ( te geny  które chcemy mieć w czystości w kolejnych pokoleniach) i kojarzymy go z samicą – przy czym obydwa osobniki muszą być w osobnym akwa we dwójkę, a samica wcześniej co najmniej przez miesiąc nie powinna mieć żadnego kontaktu z żadnym samcem. Po rozrodzie potomstwo grupujemy samce z samcami samice z samicami (jak tylko będziemy mogli rozpoznać ich płeć) żeby się między sobą nie rozmnażały. Następnie bierzemy tego samego samca co wcześniej i kojarzymy go z jego córką. Również grupujemy potomstwo (drugie pokolenie) tak jak wcześniej. I dalej tego samego samca co na początku kojarzymy z córką z 2 pokolenia itd, aż do 3 pokolenia. To się nazywa segregacja genów i oczyszczanie genów recesywnych tak aby stały się dominującymi. I w ten sposób mamy czystą cechę samca branego jako pierwszego do rozrodu (jest to ostatnie czyli 3 pokolenie samców) ja przeprowadzałem 3 równoległe hodowle w których separowałem osobno:

- pierwszy zbiornik – samiec którego kształt płetwy ogonowej mi się podobał
- drugi zbiornik – samiec którego ubarwienie mi się podobało
- trzeci zbiornik – u którego podobał mi się kolor tęczówki oka

Zapis poszczególnych czynności (kojarzenie):

Pierwszy zbiornik:

Samiec 1 + samica1  ----->  potomstwo1 (segregacja i wybranie samicy z tego potomstwa do dalszej krzyżówki – oznaczymy ją samica 2)

Potem:

Samiec1 + samica2 -----> potomstwo2 (segregacja i wybranie samicy z tego potomstwa do dalszej krzyżówki – oznaczymy ją samica 3)

Potem:

Samiec1 + samica3 -----> potomstwo3 (segregacja i wybranie samicy z tego potomstwa do dalszej krzyżówki – oznaczymy ją samica 4)

Potem:

Samiec1 + samica4 -----> potomstwo4 (segregacja – w tym potomstwie samce mają już czystą wyselekcjonowaną cechę od samca1 )


W zbiorniku drugim i trzecim wszystko wygląda tak samo (robimy identycznie jak to rozpisałem wyżej) – tyle że segregujemy inną cechę. Kiedy mamy potomstwo4 ze wszystkich trzech zbiorników możemy zacząć kojarzenie międzyzbiornikowe a więc:

a) Samca (potomstwo4) ze zbiornika 1 kojarzymy z samicą (pokolenie4) ze zbiornika 2 i w ten sposób łączymy dwie cechy w tym przypadku upodobany kolor i upodobany kształt ogona.

Dalej:

b) Bierzemy samicę (potomstwo4) ze zbiornika 1 (zauważcie że odwrotnie niż w punkcie a ) i samca (pokolenie4) ze zbiornika 2 i również je kojarzymy.

Następnie mamy potomstwo z podpunktu a) i z podpunktu b) z tego potomstwa wybieramy konkretnego samca który ma dwie cechy widoczne (czekamy aż dojrzeje) i samicę obojętnie jaką – każda samica w tym miocie ma już dwie cechy połączone w genomie (kształt i kolor płetw). Potomstwo otrzymane poprzez skojarzenie samicy i samca z podpunktu a) i podpunktu b) będzie miało dwie czyste cechy jakie chcieliśmy połączyć.

Mamy jeszcze zbiornik 3 (kolor tęczówki) – tutaj wystarczy samca z 3 zbiornika połaczyc z samicą z miotu podpunktów  a i b) i potem samicę z trzeciego zbiornika z samcem z potomstwa podpunktów a i b (odwrotnie). Następne krzyżówki dadzą nam potomstwo jakie chcieliśmy miec Otrzymamy 3 czyste cechy które będą widoczne na jednym osobniku.

zauważcie że w takim przypadku chów wsobny jest tylko na poczatku, gdy kojarzymy ryby międzyzbiornikowo - dochodzi do wymieszania puli genowej. do takiego czegoś używałem 20 litrowych zbiorników.

[jogi_18]

 
Dobre to niby sie biologi ucze ale i tak nikt by tego lepiej nie wytlumaczyl:d
Referacik 1 klasa

[Aurita]

Przepraszam, że odświeżę tak stary wątek, ale bardzo zainteresował mnie ten temat. Uważam, że jest to bardzo ciekawe zagadnienie (mimo, że wg. mnie krzyżówki tu podanie są błędne) i żałuję, że autor nie podzielił się z nami swoimi odkryciami nt. dziedziczenia poszczególnych cech. W związku z tym mam pytanie, czy ktoś z Was (bo domyślam się, że Wiedźmin już tu więcej nie zajrzy) orientuje się, które kształty płetw i kolory są dominujące, a które recesywne i jak uzyskać żądane przez nas kolory (bo niektóre są wynikiem połączenia wielu różnych genów)? W przyszłości chciałabym zająć się niewielką hodowlą gupików i nie ukrywam, że bardzo by mi takie informacje pomogły, a niestety w internecie nie mogę znaleźć niczego na ten temat (chyba, że w j. niemieckim, którego prawie wcale nie rozumiem :/).

[Emi]

Polecam:

http://www.allegro.pl/item843936198_gupik_pawie_oczko_akwarium_labaj_madej_autograf.html

[Aurita]

Hehe, kilka dni temu zamówiłam już tę książkę, teraz tylko czekam na przesyłkę Nie wiem dokładnie, co w niej jest, ale byłoby super, gdyby była w niej szczegółowo omówiona genetyka gupików

[Emi]

Jeśli masz pytania na które nie znajdziesz odpowiedzi w książce to mail do autora książki na pewno załatwi sprawę 

[Aurita]

Dzięki za podpowiedź